Opleiding

Specialisatie-opleidingen

Psychotherapie mag dan wel gezien worden als een specialisatie bovenop een opleiding klinische psychologie, klinische orthopedagogie of arts, het blijft een op zichzelf staande specialisatie die niet kan worden herleid tot een variant van één van de drie genoemde opleidingen. Net zoals een arts geen neurochirurg, huisarts, internist of anesthesist is, net zo min kan een klinisch psycholoog, een klinisch orthopedagoog of een arts zich erop beroepen ‘psychotherapeutisch te werken’ zonder een daartoe geëigende opleiding te hebben gevolgd. Psychotherapie is dus een discipline-overstijgende specialisatie.

Via deze opleidingen kan je je specialiseren in de wetenschappelijk onderbouwde psychotherapie:

Psychotherapeuten kunnen zich verder bekwamen tot supervisor:

Psychotherapie is een wetenschappelijk onderbouwd ambacht

Psychotherapie is evidence based

Psychotherapie dient op wetenschap gebaseerd te zijn, maar wat betekent dat? Je mag onderzoeksresultaten niet verwarren met richtlijnen voor de praktijk. De American Psychological Association spreekt pas van een wetenschappelijk gefundeerde praktijk wanneer ‘het best beschikbare onderzoek’ geïntegreerd wordt met klinische expertise. Het is onmogelijk voor individuele psychotherapeuten om dat persoonlijk waar te maken. Gelukkig kunnen degelijk opgeleide psychotherapeuten beroep doen op één van de vier grote, internationale referentiekaders (ook wel ‘therapeutische scholen’ genoemd). Binnen zo’n referentiekader werken psychotherapeuten samen om in de grote stroom aan wetenschappelijke publicaties het kaf van het koren te scheiden, en de praktijk waar nodig aan te passen. Daarbij houden ze rekening met de cultuur, de voorkeuren en de karakteristieken van de individuen of gezinnen waar ze mee werken. Elk referentiekader ontwikkelde daartoe een eigen visie op kwaliteitsvolle psychotherapie, met een eigen begrippenkader en eigen internationale vakliteratuur, studiedagen, enzovoort. Deze vakliteratuur is erop gericht de brug te slaan tussen onderzoek en praktijk. 

Psychotherapie is een ambacht

Psychotherapie is een kunde die wars is van grootschaligheid, automatisering of massaproductie. Er is op dit punt een zekere analogie met de gilden uit het verleden. Een ambacht werd in de praktijk geleerd. Je kon beginnen als gezel met het verwerven van basisvaardigheden, maar zonder het afleggen van een meesterproef kon je nooit als ambachtsman erkend worden. Op eenzelfde manier doorloopt een psychotherapeut in opleiding meerdere stadia doorheen seminaries en supervisies om zijn basis aan psychotherapeutische kennis en kunde steeds verder uit te bouwen. Dit is per definitie een langdurig ontwikkelingsproces in een opleiding die nooit helemaal kan worden afgerond. De integratie van verworven kennis en kunde in de persoon van de psychotherapeut zelf blijft altijd verder gaan.